BEBEĞİNİZ SİZİ DUYUYOR MU?

Beyin gelişiminin çok hızlı olduğu ilk 5 yılda, çocuğun 5 duyu aracılığıyla uyarılması, zeka gelişimini hızlandırıyor. Bu yüzden minik bebeğinizin işitmesindeki sorunların da erkenden tespit edilmesi ve tedavi görmesi çok önemli. 5 yaşına kadar yapılan müdahalelerde işitme kaybına karşı başarı oranının çok yüksek olduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Faruk Ünal konuyla ilgili olarak sorularımızı yanıtladı.

ALINACAK ÖNLEMLER?
- Bebeğinize ilk bir ay içinde işitme testi yaptırın.
- Bebeğinizin, yanında gürültüyle el çırpıldığında tepki verip vermediğini kontrol edin.
- Konuşması gecikmişse, öğrenme geriliği varsa, kulakta görünür bir anomali bulunuyorsa, menenjit geçirmişse doktora danışın.
- Bir şüpheniz varsa, özellikle kreş ve ilköğretime başlama yaşında hemen doktora başvurun.


BEBEKLER DUYMAYA NE ZAMAN BAŞLAR?
Bebek, anne karnında bile çevreyi dinliyor. Dış kulak yolu 27-28. haftalarda açılıyor. İç kulak sinirlerinin ve kulak kepçesinin gelişimi ile beraber bebek, işitmeye başlıyor. Dışarıdaki gürültüden, annesinin sesinden etkileniyor. Bu konuda çok kesin bilgiler olmamakla birlikte, beynin işitmeyi algılayan merkezlerinin sesle aktive olduğu biliniyor.



YENİ DOĞAN BEBEKLERE İŞİTME TESTİ UYGULANIYOR MU?
İlk bir ay içinde mutlaka test uygulanmasını öneriyoruz. “Yenidoğan İşitme Tarama Programı” ülkemizde çok ilerlemiş durumda. “Otoakustik Emisyon” denilen bir tarama cihazı kullanılıyor. Dışarıdan ses verildiğinde, orta kulakta titreşen tüy hücrelerinin iç kulağa sesi aktarma süreci ölçülüyor. İç kulağın sağlıklı olduğu tespit ediliyor. Bazen bu testten başarılı sonuç alınamayabiliyor. O zaman “ERA” denilen ve sesi verince beyinde oluşan dalgaları ölçen bir alet kullanılıyor. Bu ölçümler yenidoğanda topuk kanı alınması işleminden bile daha kolay, acısız ve kısa süreli oluyor. Test, bebek uyurken ya da sakin dururken kulak yoluna bir silikon tıkaç konularak yapılıyor.

İLK BİR AY İÇİNDE TEST YAPILMAMIŞ BİR BEBEĞİN AİLESİNE ÖNERİLER?
Anne baba çocuğunun duymadığını çok rahatlıkla anlar. Bebekler primitif refleks denilen, hayvanlarda olan reflekslerle doğarlar. Zamanla bunlar kaybolur. En basiti, dıştan
gelen tehlikeye karşı anneye sarılma hareketidir. Örneğin, yanında gürültüyle el çırpınca kollar kavuşur, anneye sarılma hareketi yapar. Bebek, annesinin sesine ya da gürültüye sıçrayarak uyanma refleksi verebilir. Anneler de ellerini çırparak, bebekte bu refleksin oluşup oluşmadığına bakabilirler. Eğer bebek tepki vermiyorsa, bir uzmana başvurmaları gerekir.

TEDAVİDE ZAMAN VE YAŞ FAKTÖRLERİ ÖNEMLİ Mİ?
Elbette! Zaman, çok önemli. İşitme, dış kulak yoluyla başlayan, orta kulak ve iç kulakta devam eden ama beyinde çok fazla basamağı ilgilendiren bir oluşum. Beyindeki merkezlerin gelişmesi için dışarıdan ses alınması lazım. Dolayısıyla zaman, beyin gelişimi için çok önemli. 5 yaşın altında yapılan müdahaleler, geç yapılanlara göre çok daha iyi sonuçlar veriyor.

İŞİTME KAYBI HANGİ SEBEPLERE BAĞLI OLARAK ORTAYA ÇIKIYOR?
Doğumsal işitme kayıpları genetik geçişli olabiliyor. Bunlar iç kulağın gelişmemesi, iç kulak sinirinin olmaması, “salyangoz” diye tabir edilen bölümün hiç gelişmemesi ya da kısmen gelişmesi, bazı genetik anomaliler sonucu işitme merkezinin beyinde gelişmediği durumlar olarak sıralamyor. En sık rastlanan ise çocukluk çağında çok gördüğümüz, menenjit sonrası ortaya çıkan iki taraflı işitme kayıpları oluyor.

İŞİTME KAYIPLARI NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Öncelikle işitme kaybının nedeni bulunuyor. Tedavi yöntemine işitme uzmanları ve kulak burun boğaz uzmanlarının biraraya geldiği konseyde karar veriliyor. Eğer çocukta işitme siniri mevcutsa, biyonik kulak tedavisi gündeme geliyor. Ancak işitme siniri yoksa, beyin sapı implantı yapılıyor. Kulak yolu kapalı doğmuş bebeklerde kulak yolu açılarak tedavi uygulanıyor. Darbe sonucu ortaya çıkmış kulak sorunlarında ise cerrahi müdahale deneniyor. Tüm bu yöntemler yapılamıyorsa, sadece işitme cihazı kullanılıyor.

MENENJİTİN İŞİTMEYE ETKİSİ NASIL GELİŞİYOR?
İç kulaktaki sıvı, menenjite (beyin zan iltihabı) bağlı olarak kemikleşebiliyor. Bu, bazen bir iki ay içinde, bazen de bir yılda oluyor. Menenjitli çocuğun hayati riski olduğu için kulağında oluşabilecek problem atlanabiliyor. Kabakulağa bağlı işitme kaybı ise daha çok tek kulağı tutuyor. Eğer tek kulak bu nedenle işitmiyorsa, diğer kulağa çok iyi bakmak gerekiyor. Kişi, tek kulağının duyduğunu herkese söylemeli. Bu kişileri; dalgıçlık yapmamaları ve basınca maruz kalmamaları, ayrıca doktorlarına söyleyerek kulaklarına zarar verebilecek ilaçları kullanmamaları konusunda uyarıyoruz.

GENİZ ETİ VE BADEMCİK İŞİTME SORUNUNA NEDEN OLUR MU?
Geniz eti, bademcik ve üst solunum yolu hastalıkları ile birlikte görülen orta kulakta sıvı birikimine çok sık rastlanıyor. Bu durum tam sağırlık yapmasa da, 30-40 desibele kadar duyma kaybına neden olabiliyor. 2-3 yaşında başlayıp okul döneminde de devam ederse, öğrenme geriliği oluşturabiliyor. Televizyonun sesini çok açmak, televizyona çok yakın oturmak ya da söyleneni ilk seferde duymayıp daha yüksek sesle söylenince duymak, ağzı açık durmak ve uyumak bu durumun belirtileri olabiliyor. Çözümü ise sanılandan daha kolay oluyor. Geniz etinin alınması ile beraber kulağa tüp takma işlemi sonrasında, sorun kalıcı olarak düzeliyor.



 

anneoluncaanladim.com'u ziyaret etmek için tıklayın
Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE