Çocukların yeme sorunlarına öneriler
Çocuğa zorla yemek yedirilmesi, tabağına
fazla miktarlarda yemek konması, annenin ya da çocuğa bakan kişinin yedirmek için çok uğraşması
çocuklarda yemek sorununa neden olan etkenlerdir.
1-2 yaşına kadar yemek sorunu
yaşamayan ve iştahı iyi olan bir çocukta 2-5 yaşlar arası iştahın azalması normaldir. Çocuk etrafı
ile daha fazla ilgilenir, keşfetmek ve öğrenmek için daha fazla zaman harcamak ister. Bu nedenle de
yemek yemeyi ikinci plana atar. Bir şekilde karnının doyabileceğini bilmektedir.
0-1 yaş
arasındaki hızlı fiziksel gelişim 1 yaşından itibaren yavaşlamaya başlar. Büyümenin yavaşlaması
kalori gereksiniminin de azalmasına neden olmakta, bu durum da çocuğun önceye oranla daha az
yemesine neden olmaktadır. Büyüme süreci içerisinde iştahta artışlar görülür. Yemesi için
zorlanan çocuğun iştahı azalır. İştah günlük ya da öğünlük olarak değişkenlik
gösterebilir. Çocuğun her gün, her öğün aynı iştahla yemesini beklemek uygun değildir. Tıpkı
yetişkinler gibi çocuklar da bir gün çok yiyip ertesi gün az yiyebilir. Günlük sıvı
tüketimi de iştahı olumsuz etkileyen nedenlerdendir. Gün içerisinde meyve suyunun 150 ml, sütün
ise 500-600 ml geçmemesi önerilmektedir.
NEDENİNİ ARŞTIRMAK GEREK!
İştahsızlık geçici bir durum olabileceği gibi kalıcı da olabilir. Geçici olduğu durumlarda çocuğun
acıkması için belli bir sürenin (3-3,5 saat) geçmiş olmasına dikkat edilmeli, açlık-tokluk
duygularını tanıması için fırsat tanınmalıdır. İştahsızlığın kalıcı olduğu durumlarda
enfeksiyonlar, sindirim bozukluğu, bağırsak bozukluğu, metabolik bozukluk gibi tıbbi nedenlerle,
depresyon, endişe bozukluğu, travmatik bir olay gibi psikolojik nedenler
araştırılmalıdır.
YEMEK SEÇME… Yemek sorunu ile ilgili sık yaşanan
başka bir konu da yemek seçmektir. Yemek seçme doğuştan olabileceği gibi sonradan da oluşabilir.
Anne babanın beslenme alışkanlığı, evde hangi türde yemeklerin daha sık pişirildiği yemek seçme
davranışında etkilidir. Yemek seçme davranışı ile ilgili bir diğer neden de çocuğun ebeveyni ya da
kendisine bakan kişiyi kontrol etme isteğidir. Özellikle kararsız ve tutarsız tutumlar, çocuğa
sınır ve kural konamaması gibi durumlarda yemek ciddi bir soruna dönüşebilmektedir. Yemek seçme
konusunda sık yaşanan sorun sebze yemeyi reddetmektir. Çocuklar keskin tat ve kokulara karşı
hassastırlar. Sebzenin tadı da bu nedenle hoş gelmemekte ve çocuğun reddetmesine neden olmaktadır.
Sebzeleri farklı şekillerde sunmak (sebze çorbası, meyve-sebze suyu, börek ya da köftenin içine
katmak gibi), sebze yerine meyve tüketmesini sağlamak önerilmektedir.
YAPILAN
HATALAR Çocuğun beslenmesini sağlamak ve yemek yedirebilmek için anne babalar ve
çocuğa bakan kişiler zaman zaman uygun olmayan bazı yöntemler denemektedirler. Beslenme konusunda
sık yapılan hatalar şunlardır: - Çocuğu uykusunda beslemek.
- Gün içerisinde sık
aralıklarla atıştırmalıklar vermek.
- Açlıktan ölen, yemek bulamayan çocuklardan
bahsetmek.
- Çocuğu tehdit etmek.
- Televizyon karşısında ve oyunla yedirmek.
- Çocuğu eleştirmek.
- Sadece sevdiği yemekler sunmak.
EBEVEYNLERE
ÖNERİLER:
- Sakin kalmaya çalışın.
- Ne yiyeceğine siz, ne kadar
yiyeceğine o karar versin.
- Akşam yemeklerini ailece yemeyi tercih edin.
- Sevdiği ve sevmediği yemekler olmasına izin verin.
- Yemek yerken televizyonu kapatın,
sohbet edin.
- Rol model olun.
- Çok yorgun ya da çok aç olmamasına özen
gösterin.
- Yemediğinde ilgi göstermeyin.
- Reddettiği yemekten çok küçük bir miktar
tattırın ve hemen arkasından sevdiği bir yiyecekle ödüllendirin.
- Günlük olarak vitamin,
mineral, protein ve karbonhidrat alımına dikkat edin. Yemediği şeylerin yerine geçebilecek
alternatifler kullanın. (Sebze yerine meyve, süt yerine peynir, yoğurt, et yerine yumurta,
fıstık ezmesi, kuru bakliyat, ekmek yerine makarna, müsli kullanabilirsiniz).
- Günlük sıvı
tüketim miktarlarına dikkat edin.
- 3-3,5 saat aralıklarla beslenmesine dikkat edin (daha
sık ya da daha uzun aralıklarla beslenen çocuklarda iştah kaybı görülebilir).
|