Diş gıcırdatma (bruksizm) çocuklarda dönem dönem gözlemlediğimiz maalesef diş ve çevre dokulara zarar veren bir alışkanlık. Yapılan çalışmalar diş gıcırdatmanın ve diş sıkmanın yüzde 70 oranda duygusal değişikliklere ve strese bağlı olduğunu bildirmekte. Ancak bir yandan da 7 yaş altı çocuklarda sıklıkla görülmesi “acaba endişelenmeli miyim?” sorusunu beraberinde getirmekte.

ÇOCUKLAR NEDEN DİŞLERİNİ GICIRDATIR?!.
Diş gıcırdatmanın tek bir nedeni olmamakla birlikte genel olarak çalışmalar ana faktör olarak stresi işaret ediyor. Bunun dışındaki sebepler de ağız ve dişlerdeki kapanış ilişkileri arasındaki bozukluklar, özellikle karışık dişlenme dönemindeki dişler arası kapanış farklılıklarını vücudun kompanse etmeye (normale ulaşıncaya kadar gidermeye) çalışması, alerjik ve burun tıkanıklığı yaşayan çocuklarda rahat nefes alamamanın bir yan etkisi olarak dişlerin gıcırdatılması ve astım gibi bazı hastalıklar için kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkan diş gıcırdatması olarak sayılabilir.

Bunun dışında bazen çocukta bağırsak paraziti olduğu durumlarda da diş gıcırdatma ortaya çıkabilmekte. Anne ya da babadan birisi dişlerini gıcırdatıyorsa ve bu hayatına yayılmış bir alışkanlıksa yine çocukta da dişlerini gıcırdatma eğilimi artıyor. Bunun yanında uykusunda konuşan ve salya akışı olan çocuklarda diş gıcırdatma daha fazla görülebiliyor.

Bazen 5-6 aylık bebeklerde bile yeni çıkan süt dişlerini birbirine sürterek gıcırdatmaya çalışma görülebiliyor. Çocukların yaklaşık yüzde 40’ı dişlerini bir dönem gıcırdatıyor. Bu yüksek bir oran. Yapılan çalışmalar diş gıcırdatma alışkanlığının ortalama 3.5 yaş ile 6 yaş arasında olup bittiğini söylese de bu dönemde diş gıcırdatmayan ancak 6 yaşından sonra karışık dişlenme döneminde diş gıcırdatan çocuklara da sıklıkla rastlıyoruz.

DİŞ GICIRDATMA ÇOCUĞUN DİŞLERİNE NE GİBİ ZARARLAR VERİR?
Çoğunlukla diş gıcırdatmanın gürültüsü dişlere verdiği zarardan çok daha azdır. Çok şiddetli ve her gün diş gıcırdatmıyorsa, bu alışkanlık bir süre ortaya çıkmış ve yavaş yavaş kayboluyorsa dişlerine çok da zarar vermediğini söyleyebiliriz. Ancak her akşam ve şiddetli diş gıcırdatan çocuklarda önce diş minesinde ufak aşınmalar, sonra diş minesinin tamamen aşınması ve altındaki hassas dentin (fildişi) tabakasının ortaya çıkması, hatta daha ileri vakalarda dişin ortasında yer alan diş özüne (pulpa) kadar inen zararlarla karşılaşabilmekteyiz. Dişin sinirinin açığa çıktığı durumlarda hassasiyet, ağrı ve ağız içi bakterilerinin sinir dokusunu tahrip etmesiyle apse oluşumları görebilmekteyiz. Bunun yanı sıra sadece dişe bine aşırı yük nedeniyle bile bazen çürüksüz dişlerin köklerinde apse oluşumları ve dişin çevresini sarmalayan kemik dokusunda yıkımlar görebilmekteyiz..

TEDAVİSİ İÇİN NE YAPILABİLİR?
Diş gıcırdatmanın nedeni ister psikolojik isterse fiziksel olsun yatma zamanı öncesinde çocuğu rahatlatacak bir aktivite yapılması durumu kontrol altına almakta oldukça etkilidir. Örneğin; yatma vaktinden önce alınacak ılık bir duş, dinleyeceği rahatlatıcı bir müzik, uyurken sırtının okşanması, kaşınması ya da masaj yapılması ya da sizin ona okuyacağınız bir hikaye çocuğunuzun rahatça uykuya dalmasını sağlayacak ve diş gıcırdatmasını engelleyecektir.

Strese bağlı olarak ortaya çıkan diş gıcırdatmalarında ise çocuğunuzu neyin üzdüğünü bulmanız ve bunu çözebilmeniz için belki de pedagojik yardım almanız gerekebilir.

Eğer çocuğunuzun dişlerinde aşırı aşınma var ise, diş gıcırdatma yoğun bir şekilde devam ediyorsa bu durumda çocuk diş hekiminizi ziyaret edip durum hakkında bilgi vermelisiniz. Diş gıcırdatmanın çözümünün mekanik kısmı olan çocuğunuzun gece kullanabileceği şeffaf bir plak ile durum birkaç ay içerisinde süratli bir şekilde çözülebilmektedir.