Testosteron hormonu ergenlikten yani çocukluktan erişkinliğe geçişteki gelişimi sağlayan hormondur.

Çocukluk çağında testosteron hormonu çok düşük seviyelerde salgılanır, erkeklerde 11-12 yaşlarında beynin uyarması ile hipofiz bezinden testosteron salgılatıcı hormonlar salınmaya başlar. Bu hormonlar testisleri etkileyerek hem büyümesine hem de testosteron salgılanmasına sebep olurlar. Testosteron salgılanması ile birlikte çocukta genital bölgede kıllanma ve skrotumda (torba)  koyulaşma görülür.

Testosteron hormonu ergenliğin başlarından yani 11-12 yaşlarından, ergenliğin ortalarına kadar yani hemen hemen 14 yaşına kadar gece salgılanır, daha sonra hem gece hem de gündüz salgılanmaya başlar. Ses kalınlaşması, sivilceler, saçların yağlanması testosteron hormonunun yükselmesinden kaynaklanır.

Testosteron hormonu büyüme kıkırdaklarını uyararak boyun uzamasına yol açar, ayrıca testosteron büyüme hormonunun etkisini de arttırır. Erkeklerde ergenlik döneminde 25-30 cm boy artışı olur. En hızlı büyümede 13-14 yaşlarında ortalama 8-10 cm civarında olur.

Testosteron hormonu ergenliğin başlarından ortalarına kadar yani hemen hemen 14 yaşına kadar gece salgılanır, onun için sabah kan örneğinde bakılan testosteron seviyesi düşük çıkabilir. Ama bu durum ergende bir sorun olduğu anlamına gelmez. Daha sonraki yaşlarda sabah alınan kan örneği ile testosteron seviyesi saptanır çünkü artık testosteron salgısı hem gece hem de gündüz olmaya başlar.

Testosteron eksikliğinde yetersiz cinsel gelişme olur, ergenlik geç oluşur. Testosteron fazlalığında ise ergenlik erken başlar, tüylenme ve cinsel gelişme küçük yaşlarda (9 yaşından önce) ortaya çıkar.

Kızlarda ergenliği başlatan hormon, östrojendir ama böbrek üstü bezlerinden ve overlerden de (yumurtalık) az miktarda da olsa testosteron salgılanır. Genellikle kızlarda salgılanan testosteron benzeri hormonlar zayıf etkilidir ancak fazla salgılanmaları durumunda yani bazı hastalıklarda kızlarda da erkek tipi tüylenmeler hatta bazı testosteron salgılayan tümörlerde erkek tipi adele gelişimi de olabilir.

Ergenlik gecikmesinde testosteron seviyesi düşük seyreder. 13,5 yaşına kadar testosteron salgılanmazsa bu çocuklar akranlarından geri kalırlar. Daha sonra ergenlik başladığında akranlarını yakalayabilirler. Ancak bazı hastalarda testosteron hormonu salgılanmaması durumu organik olarak söz konusu olabilir ve bu hastalara dışarıdan ilaç şeklinde testosteron vermek gerekir.

Eğer 13,5 yaşına kadar ergenlik başlamamışsa, çocuk akranlarından kısa ise, cinsel gelişme olmadığı için stres yapıyorsa; daha fazla beklemeye gerek yoktur. Çok düşük doz testosteronla ergenlik başlatılabilir, ondan sonra çocuk kendi hormonunu salgılar yani ergenlik başlamış olur.

Hipogonadism dediğimiz, kalıcı olarak testosteron salgılanması olmayan çocuk ve erişkinlerde, tedavi olarak testosteron vermek gerekir.