ATİLLA BÜYÜKGEBİZ
atilla@anneoluncaanladim.com
Ergenlikte normal boy artışı hangi faktörlere bağlıdır?


Ergenlikte normal boy artışı olması için, ergenlik öncesi dönemde de büyümenin normal koşullarda sürdürülmüş olması gerekir. Ergenlik dönemine normalin altında boy uzunluğu ile giren çocuk, ergenlikteki boy uzaması ile açığını çoğunlukla kapatamaz. Normal büyümeyi etkileyen değişik faktörler vardır. Bunları sırasıyla incelemek gerekirse…


DOĞUM ÖNCESİNDE BÜYÜME
Doğum boyu ve kilosu doğumdan önceki büyümenin bir göstergesidir. Bu süre içinde büyümeyi etkileyen anne karnındaki beslenmedir. Anne hamilelik sırasında kötü beslenmişse, bulaşıcı bir hastalık geçirmişse, sigara içmişse, alkol ya da çeşitli ilaçlar kullanmışsa anne karnındaki büyüme bozulabilir. Anca,k gecikmiş büyümenin tüm etkilerini doğum öncesi döneme bağlamak yanlış olur. 

GENETİK ETKİLER
Çocuğun büyümesinde anne ve babanın boyları önemli rol oynar. Genellikle kısa boylu ebeveynler kısa boylu çocuklara, uzun boylu ebeveynler uzun boylu çocuklara sahiptirler. Ancak sosyoekonomik şartların düzelmesi, beslenmenin iyileşmesi ve olumlu çevresel uyaranlarla, boylar 50 yıl önceye göre artmakta ve kısa boylu ebeveynlerin çocukları da uzun olabilmektedir. Örneğin, artık uzun boylu Çinli ve Japon vardır. Ülkemizde yapılan çalışmalarda da üniversite gençliğinin boyları 50 yıl önceki üniversite gençliğine göre daha uzun saptanmıştır. 

BESLENME
Normal büyüme için dengeli beslenme şarttır. Çocuklar gıdalarla gerekli miktarlarda protein (süt, yoğurt, peynir, yumurta ve et), yağ, karbonhidrat (ekmek vb.) sebze ve meyveler, vitamin ve mineral (tüm besin maddeleri) almalıdır. Bazen ekonomik faktörler ya da bilinçsiz beslenme nedeni ile kötü beslenme söz konusu olur. Çocuklar genellikle şekerli içecekler, gofret, cips gibi besleyici değeri düşük yiyecekleri yemeğe eğilimlidir. Kötü beslenen bir çocuğun beslenmesinin düzeltilmesi ile büyüme de düzeltilebilir.

HORMONLAR
İnsan vücudunda büyümeyi düzenleyen bir grup salgı bezi vardır. Bedenimizin normal çalışması için bu salgı bezleri koordineli çalışır. Ana salgı bezine hipofiz adı verilir. Beynimizin ortasında yer alan bu salgı bezi, birçok salgı bezini kontrol eder. Hipofizden salgılanan büyüme hormonu ve ergenliği uyarıcı hormonlar büyüyüp yetişkin bir hale gelmemizi sağlarlar. Boynun ön kısmındaki tiroid bezi tarafından salgılanan hormonlar vücudun çalışma hızını, zeka gelişimini ve kemiklerin büyümesini etkiler. Erkeklerde testisler tarafından salgılanan testosteron, kızlarda overlerden salgılanan östrojen ve her iki cinste de böbrek üstü bezi tarafından salgılanan androjen hormonları özellikle ergenlik dönemindeki hızlı büyümeden sorumlu hormonlardır.

ÇOCUKLUK DÖNEMİ HASTALIKLARI
Çocukluk döneminin kronik birçok hastalığı büyümeyi olumsuz yönde etkiler. Örneğin kalp, akciğer, böbrek gibi organların uzun süreli ve önemli hastalıkları ile besin maddelerinin emilerek kana karışmasını bozan mide-barsak hastalıkları büyüme üzerinde olumsuz etki yaratır. 

İLAÇLAR
Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan belirli ilaçlar büyümeyi olumsuz yönde etkileyebilir. Yaşamsal önemi olan ilaçlar konusunda doktorunuzun vereceği kararlar önemlidir. En önemlisi uzun süreli kullanılan kortizon ilaçlarıdır. Bunlar yüksek dozlarda ve uzun süre kullanılırsa, büyüme hormonu salınımını olumsuz etkiler ve büyüme kıkırdakları üzerinde olumsuz etki yaparlar. Burundan, astım tedavisi için sprey şeklinde kullanılan kortizon ihtiva eden ilaçların, büyüme üzerinde olumsuz yan etkileri gösterilememiştir.

Yazarın Diğer Yazıları
- Diyabet toplum sağlığını nasıl etkiliyor?
- Çocukluk çağı obezitesi ile ilgili sıkça sorulan sorular
- Her meme gelişimi ergenlik değildir!
- Okullarda dersler saat kaçta başlamalı?
- Çocuklar ve ergenlerde kemik sağlığı
- Ekmeğin formasyonu değişiyor!
- Ergenlikte en sık karşılaşılan sağlık problemleri
- Turner Sendromu nedir?
- Okul çağı çocuğuna dikkat!
- Ergenlik çağında hormonal değişimler
- Çocuk evlilikler ve ergen gebeler
- Erken ergenliğin nedenleri
- Diyabet kalıcı bir hastalık mıdır? Geçmez mi?
- Niçin sporcularda doping maddelerine sık rastlanıyor?
- Çocuklar en hızlı ne zaman büyür?
- Ergenlerde sağlıklı hormonal değişimler için
- Ergenlerde Testosteron 2
- Ergenlerde Testosteron 1
- Çocukta büyüme sorunu var mı?
- Hekimlere fazla yüklenmeyelim!
- 14 Kasım Diyabet Günü
- Medya Gülleri’ne dikkat!
- Organik ürünler ne kadar güvenilir?
- Genital bölge veya koltuk altı tüylenmesi
- Süt içelim, yoğurt yiyelim...
- Ergenlik çağında çocukların vücut yapılarında ne gibi değişiklikler olur?
- Büyüme hormonunun bilinçsiz kullanımına dikkat!
- Donmuş gıdalar bir kez çözüldükten sonra tekrar dondurulmalı mıdır?
- Türk usulü "Hollywood Sendromu"
- Şişman çocuğa dikkat!
- Ergende kalsiyum ihtiyacı
- Ergenlerde testosteronun önemi
- Diyabetin oluşma sebepleri nelerdir?
- Erişkinlik boyunun ne kadar olacağı, çocuklukta tahmin edilebilir mi?
- Çocukluk çağı diyabeti, erişkin diyabetinden farklı mıdır?
- Kemik yaşı nedir, nasıl hesaplanır?
- Çocukluk çağı obezitesi ile ilgili sıkça sorulan sorular
- Erken ergenlik konusunda ailelere uyarılar
- Erkek çocuklarda meme büyümesi
- Hormanların düzenli salgılanması için vitamin ve mineraller gerekli mi?
- Ailelerin kafası haklı olarak çok karışık!
- Boy uzattığı iddia edilen maddeler?!.
- Hipoglisemi nedir?
- Çocuklar ve ergenlerde kemik sağlığı
- İyot gerekli mi?
- Obezite sağlık harcamalarını arttırıyor
- Hipofizer cücelik
- Erken ergenlik
- Diyabet tedavisinde egzersizin rolü
- Kaç tip diyabet vardır?
- Şişman çocuğa dikkat!
- İnsülin pompası
- Çocukluk çağı diyabeti genetik midir?
- Hayatın ilk yılında ölçümler
- Gecikmiş ergenlik
- Kahvaltının önemi
- Düşük doğum ağırlığına bağlı boy kısalığı
- Boy uzattığı iddia edilen maddeler?!.
- Genetik bir hastalık: Turner sendromu
- Psikolojik durum ile boy uzaması arasındaki ilişki
- Her meme gelişimi ergenlik değildir!
- Kronik hastalıklarda kullanılan ilaçların boy uzamasına etkileri
- Boy uzaması ne zaman durur?
- Çocuklarda erişkin diyabeti görülüyor!
- Ergenliğin süresi boy uzamasını nasıl etkiler?
- Hayatımızı etkileyen çevresel faktörler
- Guatr deyince...
- Kızlar adet gördükten sonra, boyları ne kadar uzar?
- Boy kısalığına etki eden faktörler
- Prematür ve düşük doğum ağırlıklı bebeklerde boy uzaması
- Erkeklerle, kızlar aynı zamanda mı uzarlar?
- Çocuklarda şişmanlığın tetiklediği diyabette artış var!
- Kemik yaşı ile boy uzaması arasındaki ilişki nedir?
- Kemik yaşı ne demektir?
- Boy uzunluğu nasıl değerlendirilir?
- Ergenlikte normal boy artışı hangi faktörlere bağlıdır?
- Ergenlik döneminde boy ne kadar uzar?
- Ergenlik gecikmesi nedir?
- Ergenlik öncesi genital bölge tüylenmesi normal midir?
- Çocukluk çağı diyabeti
- Ergenlik çağında çocuklar...
- Erkek çocuklarının ergenliğe girdiği nasıl anlaşılır?
- Kız çocuklarının ergenliğe girdiği nasıl anlaşılır?
- Çocuklarda boy kısalığı
- Ergenliğe girilmesinin nedeni nedir?
- Ergenliğe girme yaşını neler etkiler?
- Ergenliğe girmek ne demektir?
- Ergenlik nedir?
- Çocuğunuzun boyu kısa kalmasın!
- Doğumsal Hipotiroidi
- Merhaba...
anneoluncaanladim.com'u ziyaret etmek için tıklayın
Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE