Çocuklarda SARS –COV-2 (COVID-19) enfeksiyonu iki şekilde seyreder:

- Klinik enfeksiyon
- Asemptomatik (belirtisiz) enfeksiyon

COVID-19 virüsü ile karşılaşan çocuklarda bir komplikasyon olarak gelişen multisistem inflamatuvar sendrom (MIS-C) ise hastalığın ciddi formunu oluşturur.

Klinik enfeksiyon hafif ve ağır olmak üzere iki şekilde seyreder.

- Klinik enfeksiyon olarak tanımladığımız çocuklarda
     - Ateş
     - Öksürük
     - Boğaz ağrısı
     - İshal
     - Kusma görülür.

Solunum sistemi bulguları ön planda değildir. Ancak COVID-19  enfeksiyonunu ağır geçiren çocuklarda akciğer tutulumu görülmektedir.

- Çocuklarda COVID-19 asemptomatik enfeksiyonun tanımı güç olmaktadır. Belirtisiz  enfeksiyon olarak tanımladığımız bu klinik tabloda belirtiler;
     - Ateş (1-2 gün)
     - Burun akıntısı
     - Öksürük olarak özetlenebilir.

Genellikle hafif seyreden bu belirtiler kısa sürede kendiliğinden düzelmektedir.,

COVID-19‘la enfekte olan çocukların bazılarında enfeksiyon belirgin seyrederken diğer çocuklarda  enfeksiyon neden asemptomatik seyretmektedir. Bu konu henüz anlaşılmamıştır.

Diğer taraftan asemptomatik COVID-19 enfeksiyonu geçiren çocukların bulaştırıcılık özellikleri yüksektir. Toplumun enfekte olmasında asemptomatik enfeksiyon geçiren  çocukların önemli olduğu vurgulanmaktadır.

COVID-19 enfeksiyonu geçiren çocuklarda görülen diğer bir tablo  Multisistem  inflamatuvar sendromdur. (MIS-C)

MIS-C, COVID-19 enfeksiyonu geçiren veya bu virüsle temas edip  belirti vermeyen çocuklarda gelişen ciddi bir komplikasyondur.

Çocuk hastalarda tanı koydurucu yöntemler erişkin hastalardaki yöntemlerin  aynısıdır.
COVID -19 ‘lu çocuklarda tanı ve takip kriterleri;

1. Burun ve boğazdan (nazofarenks) alınan sürüntünün  RT-PCR yöntemi ile tanımlanması
2. Akut faz reaktanlarının ciddi vakalarda incelenmesi
     C reaktif protein
     D- dimer
     Ferritin
     Laktat dehidrogenaz
     İnterlökin -6
3. Ciddi vakalarda ilave olarak akciğer BT gereksinimi vardır.

Hastalık geçirildikten sonra gelişen antikor yanıtının ise 6-8 ay süresince devam ettiği bilinmektedir.

Antikor yanıtının kısa süreli oluşu birçok sorunu da beraberinde getirmektedir.
Enfeksiyona tekrar  yakalanma riski ve bir veya iki doz aşının bağışıklama da yeterli olamaması, muhtemelen rapel doz diye isimlendirdiğimiz tekrar doz gereksinimi olarak özetlenebilir.

"Çocuk hastaların tedavisinde yaklaşım ne olmalıdır?" sorusu henüz cevaplanmamıştır. Tanısal  testlerin pozitif olması çocukluk yaş grubunda tedavi endikasyonu oluşturmamaktadır. İlaçların yan etkisi değerlendirildiğinde çocuklarda tedavi semptomatik olmaktadır. Ancak ciddi ve hastanede yatan hastalarda ilaç endikasyonu düşünülebilir.

COVID-19 enfeksiyonu geçiren çocuklarda yanıtlanması gereken sorular vardır.

Çocuklarda COVID-19 enfeksiyonu erişkinlere kıyasla hafif geçirilmektedir. Bu tabloyu etkileyen faktörler nelerdir. Sorusunun yanıtı henüz açıklanamamıştır.
     Çocukların bağışıklık durumunun iyi olması
     Çocukluk döneminde yapılan kapsamlı aşılar ve
     Erişkin akciğerini etkileyen sigara ve benzeri durumların söz konusu olmaması olarak  özetlenebilirsede etkileyen olası diğer faktörler  bilinmemektedir.

Sonuç olarak ;
- COVID-19 enfeksiyonu çocuklarda önemlidir.
- Asemptomatik COVID-19 enfeksiyonunla çocuklar bulaşımda rol oynar.
- Okul çocuklarında enfeksiyonu önlemede
     Maske
     Sosyal mesafenin yanı sıra
     Bulundukları ortamın havalanması da çok önemlidir.

Çocukluk yaş grubunda koruyucu tedbirlerin yanı sıra çocuk COVID-19 aşıların uygulamaya girmesi beklenmektedir.

Anahtar kelimeler:
- Çocuklarda Covid-19
- Covid-19 klinik bulgular
- Covid-19'da asemptomatik enfeksiyon