Diş hekimlerine başvuran eşlerin en çok yakındığı konu neymiş biliyor musunuz? Ağız kokusu! Boşanma başvurularında neden olarak ağız kokusunun da gösterildiği haberler okuduğumu hatırlıyorum. Gerçekten de ağız kokusu sadece eşi değil, çevredekileri de iten, işinizi etkileyen bir durum. Çin İmparatorları ağızlarına karanfil almayanı yanlarına yaklaştırmazlarmış. Ama bu geçici bir çözüm tabiii, asıl sorunun kaynağına inmek, kokuya nedeni ortadan kaldırmak gerekiyor. İmpladent’den Diş Doktoru Ülkü Koloğlu’na önlemenin yolunu sordum.

• Ağız neden kokuyor?
Nefes verildiğinde ağızdan rahatsız edici bir koku gelmesine halitoz deniyor. Diş çürüğü ve diş eti problemlerinden sonra diş hekimine gitmenin üçüncü sıradaki nedeni. Halitozun %90 sebebi diş eti altındaki ve dil kökündeki bakterilerdir. Bu türüne oral halitoz denir. Her iki bölgede de kokunun ortaya çıkışı gıda artıklarındaki ve tükürükteki kükürt içerikli proteinlerin bakteri enzimleri tarafından parçalanıp kokuşmasıdır. Kalan %10 ise burun boşluğu, sinüsler, boğaz, ciğerler, yutak ve midedeki  hastalıklar olabilir.

• Sabahları çoğu kişide ağız kokusu oluyor. Bunun nedeni ne?
Oksijen alımının azalması ve oral fonksiyonların düşmesi sebebiyle geceleri artış gösteriyor. Sabah nefesi denen uyanıldığı zaman karşılaşılan tabloyu oluştuyor. Ağızdan nefes alan ve horlayan kişilerde bu kuruluk arttığı için tablo daha da artabiliyor.

• Başka neler koku yapıyor?
Derin çürükler, yakın zamanda çekim yapılmış diş soketleri, gıda sıkışmasına bağlı derin diş eti defektleri, ağız içi yara ve ülserler, plastik dişler...

• Ağız kokusu yediklerimizle de ilişkili olabiliyor. En çok hangi yiyecekler koku yapıyor?
Alkol, soğan sarımsak, lahana, karnıbahar, turp gibi gıdalar en çok kokuyu yaratırlar.

• Ağız kokusunu nasıl önleyebiliriz?
Öncelikle dil kökünün ve sırtının temizlenmesi yapılmalı. Bunun için fırça, dil kazıyıcı hatta ters çevrilmiş bir kaşığın yuvarlak kenarı bile kullanılabilir. Sağlıklı ve posalı yiyeceklerden oluşan bir kahvaltı dil kökünün mekanik temizliğine yardımcı olacaktır.

• Sakızın  faydası olur mu?
Evet. Şekersiz sakız çiğnemek kuruluğu azaltır, tükürüğün yıkayıcı etkisiyle ve bakterileri yok eden içeriğiyle ağzı temizler.

• Ya ağız gargaraları?
Bazı gargaraların ağız kokusunu bir süre geçirdiği tespit edilmiştir. Ancak etkili olabilmeleri için sabun içeren macun kullanımından bir saat sonra kullanılmaları gerekir.
Yemek tüketimini takip edecek şekilde dişleri, dili fırçalamak kokuşacak artıklar mekanik olarak uzaklaştırılacağı için çok önemlidir.

• Sadece fırçalamak  yetmiyor bazı kişilerde, değil mi? Diş ipi kullanmayınca koku devam ediyor.
Fırçalamanın dişlerin sadece yarısı kadar alanda etkili olduğu hatırlanarak ara yüzler için muhakkak diş ipi kullanılmalıdır. Protezlerin altları fırçalanmalı, sabit köprülerin gövde altları özel ipler ve fırçalarla ya da su kürdanı ile temizlenmelidir.

• Ara fırçaları var bir de, ama çoğu kişi bunlardan haberdar değil… Kimlere öneriyorsunuz, herkes kullanabilir mi?
Eğer diş eti çekilmeye başladı ise ara yüz temizliğinde ara yüz fırçaları etkin ve kolay temizlik sağlamaktadır. Diş ipi kullanmakta zorlanan kişiler de en incelerinden başlayarak bu fırçaları deneyebilirler.

• Karşımızdakini incitmeden ağzının koktuğunu nasıl söyleyeceğiz Doktor Hanım? Ağız kokusu çok itici olabiliyor çünkü…
Benzer bir durumu yaşadığınızı ve doktorunuzun müdahale ve tavsiyeleri sayesinde durumu çözdüğünüzü paylaşmak karşı tarafı motive edip cesaret verebilir.
 
• Ağız kokusu evliliği bitirme nedenlerinden biri de olabiliyormuş, doğru mu?
Resmi istatistiklere geçmese de diş hekimine geldiklerinde eşlerin dile getirdikleri başlıca şikayetlerden biri oluyor. Hem eşler arasındaki ilişkileri, hem de iş ortamında insanların yakın çalışmasını engellediğinden dolayı sosyal ve iş başarısını etkiliyor.

SERT VE SULU MEYVELER YİYİN
Elma, armut gibi sert ve sulu meyveler ve sebzeler de ağız sağlığı için çok yararlı. Bu gıdalar yüksek oranda su içeriyor. Bu su, meyvelerin içerdiği şekeri seyreltiyor ve tükürük akımını uyarıyor. Tükürük, dişteki gıda artıklarını yıkayarak uzaklaştırıyor ve asitli yiyeceklerin etkisini tamponluyor. Böylece ağız kokusunun önlenmesine de katkıda bulunuyorlar.