Kışın en soğuk günlerini yaşıyoruz. Vücut direncimiz haliyle düşüyor. Hastalıklara karşı direncimizi artırmanın birinci şartı proteinden zengin beslenmek. Protein deyince akla ilk gelmesi gerekenlerden biri yumurta. Yumurta harika bir besin. Bize yüksek kalitede protein sağlıyor. Yüksek kalite protein içeren diğer yiyeceklerden başı çekenler kırmızı et, tavuk, balık. Yumurta bunların içinden çok ekonomik oluşu, hazırlanmasının kolaylığı ile sıyrılıyor.

İçinde ne var?
Ne yok ki? Günlük protein ihtiyacımızın yüzde 10'unu karşılıyor. A, D, B12 vitaminleri, kolin ve lutein, zeaksanthin  gibi besinler içeriyor.

- A vitamini,lutein ve zeaksanthin göz sağlığı için önemli. Her üçü de aynı zamanda çok güçlü antioksidanlar.

- B12 enerji üretimi için şart. Eğer halsizliğiniz varsa yumurta tüketimini artırın.

- Yumurta doğal olarak D vitamini içeren nadir yiyeceklerden. D vitamini kemik sağlığımız için gerekli. Ayrıca son araştırmalar bunama, Alzheimer gibi hastalıklarla D vitamini ilişkisine dikkat çekiyor.

Yumurta kolin deposu
Kolin, hücrenin normal fonksiyonunu sürdürebilmesi için gerekli bir besin. Hücrelerimizin bütünlüğünü koruyor, zarını güçlendiriyor. Günde 425-550 mg arası almamız gerekiyor. Karaciğerde biraz üretilse de yeterli değil. Yiyeceklerden almamız zorunlu. 1 yumurta 250 mg kadar kolin içeriyor.

Kolin, lutein ve zeaksanthin yumurtanın sadece sarısında bulunuyor.
Kolin hamileler için önemli; bebeğin beyin gelişimine katkısı var.

Alkol alanlarda kolin eksikliği sık görülen bir durum. Eğer düzenli alkol kullanıyorsanız, daha fazla yumurta yemeye özen gösterin.

Yumurtada ne kadar kolesterol var?
İri bir yumurtada 213 mg kolesterol var.

Yumurtada yağ var mı?
Var. Ama yağ oranı düşük; sadece 5 gram yağ içeriyor.

Kahverengi yumurta daha mı iyi?
Yumurtanın kabuk rengi besin içeriğini etkilemiyor. Yani kahverenginin besin değeri beyazdan daha yüksek diye düşünmeyin. Ekmek gibi değil! Yumurtanın sarısının daha koyu olması da besin değerinin daha yüksek olduğunu göstermiyor.

Yumurta kaç kalori?
1 yumurta 80 kalori. Beyazında 20 kalori, sarısında 60 kalori var.

Büyük mü alalım, küçük mü?
Yumurta ne kadar büyükse o kadar çok besin alıyorsunuz.

Yumurta satın alırken nelere dikkat etmeli?
Yumurtayı kırdığınızda taze yumurtanın sarısı bütünlüğünü korur. Yumurta tazeliğini kaybettikçe, kırınca akı daha incedir, sarısı da çabuk dağılır. Yumurta satın alırken kartonu iyi inceleyin. Kırık varsa almayın. Kırık yumurtalar Salmonella mikrobu taşıyabilir.

Yumurta nasıl saklanmalı?
Oda sıcaklığında saklanmamalı. Mutlaka buzdolabına konmalı. Çünkü çok çabuk bozuluyor.

Doğal yumurta diye satılan nedir?
Tavukların dışarıda serbestçe otladığı tavuklardan çıkan yumurtalar. Doğada serbest dolaşan tavuk yumurtasında kolesterol daha düşük, tüm  besinler, Omega-3 yağları daha fazla, yağ oranı daha düşük.

Omega 3'ten zengin yumurta ne demek?
Omega 3 yağından zengin tohumla (örneğin; keten tohumu) beslenen tavukların yumurtası Omega 3'ten zengin olur. Sağlığımız için çok daha yararlı olacaktır.

Haftada kaç yumurta yenebilir?
Yumurtanın sağlık üzerindeki etkileri yıllardır tartışma konusu. Yumurta kolesterol içerdiği için kolesterolü artırma yoluyla kalp krizi riskini artırdığı düşünülüyordu. Ancak son araştırmalar yiyeceklerdeki kolesterolün kanımızdaki kolesterol üzeründe sanıldığı kadar büyük etkisi olmadığını ortaya koydu. Yumurta da önemli oranda aklanmış durumda. Size araştırmalardan bir panorama sunuyorum:

* 1999'da Harward Halk Sağlığı Okulu 40 bin erkek, 80 bin kadın üzerinde araştırma yapmış. 'Sağlıklı kadın ve erkeklerde günde 1 yumurtanın kalp-damar hastalığı veya felç üzerinde etkisi yok' şeklinde açıklamaları var.

* İngiltere'de yayımlanan bir tıp dergisi ise (New England Journal of Medicine) yumurta yemenin kanda damarları tıkayıcı bir maddeyi artırdığını (TMAO) ve bunun da kalp krizi ve felç riskini belirgin şekilde yükselttiğini yayımlamış.

* Diyabetli aşırı yumurta tüketiminden  uzak durmalı
2007'de 10 bin kişi üzerinde yapılan bir araştırma sonunda haftada 6 yumurta yemenin kalp damar hastalığı ve felç riski üzerinde bir etkisi olmadığı, ancak diyabetlilerde kalp damar hastalığı riskini artırdığı  açıklandı.

* 2009'da 21 bin kişi üzerinde yapılan araştırma haftada 6 yumurta tüketmenin kalp –damar hastalıkları üzerinde etkisi olmadığı, 7 adet tüketmenin ise tüm hastalık nedenlerini biraz artırdığı açıklandı. Burada da vurgulandı: Diyabetlide kalp krizi ve felç riskini artırıyor.

* 2013'te İngiliz Tıp Gazetesi'nde yayımlanan makaleye göre yumurta tüketimi ve kalp krizi ve felç arasında bir ilişki saptanamamış.

* 2016'nın son aylarında yayımlanan araştırma sonucuna gelince: Günde 1 yumurta felç riskini azaltıyor!
300 bin kişi incelenmiş; günde 1 yumurta yiyenlerde felç riskinin azaldığı, ancak kalp hastalığı riskinin azalmadığı belirlenmiş. ABD'de Epidstat Enstitüsü tarafından yapılan bu araştırma Yumurta Besin Merkezi tarafından desteklenmiş.