Bebeklerde, bilhassa prematüre denilen erken doğmuş bebeklerde en korkulan durumlardan biri, bebeğin vücut ısısının düşmesi (Hipotermi) durumudur. Bu durumdaki bir bebek gerekli müdahaleler yapılmazsa, kaybedilebilir.

Hipotermi: Vücut ısısının normal değerlerinin altına düşmesi durumudur. Beden derecesi olan 36.5 °C alt sınır değil, ortalama beden derecesidir. Üst sınır: Makattan: 39 °C ; Koltuk altından: 38.5 °C’dır. (Çocuklarda üst sınır; makattan 38 °C ve koltuk altından 37.5 °C olarak da kullanılabilir.)  Alt sınır: Makattan 35.5 °C. Koltuk altından: 35.5 °C un altındaki değerlerdir. Bu değerlerin altı, “Hipotermi” olarak kabul edilir.

Hipotermi, iç veya dış sebeplerle olabilir. Dış sebepler daha ziyade erişkinlerde, spor veya savaşlar sırasında görülebilir. Burada soğuğa maruz kalmak esas sebeptir. Bizim konumuz, iç sebeplerle olan hipotermidir.

İç sebeplerle olan hipotermi: Prematürelik, enfeksiyonlar, beyin harabiyetleri,  anoksi, hipoglisemi, hipotiroidi, bazı ilaçlar, kimyasal maddeler,  zehirlenmeler ve şok ile olan ısı düşmeleridir.

Prematüreler, gerekli yağ dokusuna sahip olamadıklarından iç ısılarını yükseltmekte zorlanırlar. Bu sebeple, hastanelerde kuvöz denilen cihazlarla bu tip bebeklerin ısıları sabit derecelerde tutulmaya çalışılır. Bu cihazların hem kendileri çok pahalıdır, hem elektrik sarfiyatları çok yüksektir. Fakir ülkelerde, bu durumdaki bebekler, annelerinin çıplak göğüslerine, çıplak olarak yatırılır ve sarılırlar. Anne ısısı sabit olduğundan, bu sistem hem daha etkili, hem daha ucuzdur. Ayrıca annenin hareketli olması, bebekteki gazı da önler. (Bebek gazının sebebi, hareketsizliktir.)

Hipotermideki bir bebeğe, 36.5 °C’dan daha yüksek ısılarda sıcak tatbik edilmesi, daha kan dolaşımı düzelmeden hücre içi ısısını yükselteceği için, oluşan metabolizma ürünleri hücreye zarar verebilmektedir. Sıcak tatbiki, asla vücut ısısı olan 36.5 °C’den yüksek olmamalıdır.

2. Dünya Savaşı’nda, Atlantik Okyanusu’nun soğuk sularında uçağı düşen ve uzun süre soğuk su içinde kalan pilotları kurtarmak için de bu yöntem kullanılmıştı.

Isı ölçümü, günlük hayatımızda, iki sistemle yapılır.

1- Anders Celcius’un tarif ettiği, suyun donma derecesini 0 °C, kaynama derecesini 100 °C kabul eden, (daha evvelece Centigrade denilen) sistem, Celcius derecesi.

2- Gabriel Daniel Fahrenhait’ın tarif ettiği, suyun donma derecesini, 32 °F, kaynama derecesini 212 °F kabul eden sistem, Fahrenhait derecesi.

Sanayide kullanılan bir üçüncü sistem daha vardır, Lord Kelvin (doğumu William Thomson)’in tarif ettiği; suyun donma derecesini 273 °K ve kaynama derecesini 373 °K   kabul eden sistem, Kelvin derecesi.