Konuşma bozuklukları; işitme kusuru veya merkezi sinir sistemi hastalıkları olan çocuklarda görülür. Tek başına “dilsizlik” yoktur.

Merkezi sinir sisteminin doku hasarı (degenerative) ile seyreden hastalıklarında (motor-mental-retardasyon), Otizm’de ve bazı kromozom hastalıklarında tablo çok belirgin olduğundan, normal çocuklarla karışma ihtimalleri yoktur. Bu çocuklar, oturamayan, basamayan ve kasılı vaziyette yatan (spastik) çocuklardır. Bu çocuklarda konuşamama birincil bulgu değildir.

HİB aşısının olmadığı dönemlerde, menenjit geçirenlerde de, işitme kayıpları nedeni ile geç konuşmalar olabiliyordu. Artık HİB aşısının yaygın olarak kullanılması ile gerek menenjit, gerek buna bağlı sağırlık görülmemektedir.

En sık rastlanılan konuşma geriliği sebebi, işitme problemleridir. Nörolojik olarak hiçbir problemi olmayan bir çocukta dilsizlik daima sağırlık ile beraberdir.

BEBEKLERDE SAĞIRLIK NASIL ANLAŞILIR?

0- 4 ayda: Yüksek ses ile irkilir, konuşma seviyesinde bir ses duyduğunda, bir müddet hareketsiz kalır. 

5-6 ayda: Duyduğu sese doğru yönelir. Duyduğu sesleri kendi lisanında taklit etmeye çalışır.

7 -12 ayda: Her türlü sesin kaynağını anında tespit eder.

13 -15 ayda: Sorulduğunda eşya ve şahısları gösterir.

16 -18 ayda: Eşyaları elinizle işaret etmeden, yerini söyleyerek yönlendirebilirsiniz.

19 -24 ayda: Sorulduğunda, vücudundaki organların yerini işaret edebilir.

Eğer bir çocuk bu becerilere sahip ise, eninde sonunda konuşacak demektir. Konuşmuyor diye, çocuğa “kanarya suyu” içirmek, dilaltı bağını kesmek, hiçbir işe yaramaz.

Hele şimdilerde moda olduğu gibi, konuşmuyor diye MR, Tomografi, EEG gibi tetkiklerden medet ummak, beyhudedir.  

Çocuk konuşmaya başladıktan sonra, bazı harfleri söyleyemiyor veya “yarım “ konuşuyorsa, 4 yaşından sonra bunlar da özel eğitim ile düzeltiliyor.

Kekemelik, bunlardan çok ayrı bir durum olup, bu da özel tedavi ile düzeltiliyor.