Yuttuğumuz sakızlar nereye gidiyor?
Son günlerde basında sıklıkla bu konu ile ilgili saçma sapan yazılar yazılmakta ve yorumlar yapılmaktadır.
Her konuda olduğu gibi, bu konuda da bir kavram kargaşası yaşanmaktadır. Daha sakız ile jikletin farkını bile bilmeyen otoriteler, yalan yanlış tercümelerle, basını da aracı yaparak halkın kafasını karıştırmaktadırlar.
JİKLET: Hammaddesi "chikle" olan ve lateks veya poly-iso-butylen’den elde edilen bir maddedir.
SAKIZ: Sakız ağacı (mastik gum)'nın reçinelerden elde edilen bir maddedir.
Çiğneme maksadı ile eski çağlardan beri insanoğlu çeşitli katran türlerini, reҫineleri ve parafin mumunu bu iş iҫin kullanmışlardır.
Maalesef son günlerde birçok gazetede, bu konuda bazı garip yazılar çıkmaktadır. Yutulan sakızın çok tehlikeli olduğu, mideye yapışıp biriktiği gibi "şehir efsaneleri" yaratılmakta, halkın kafası karıştırılmaktadır. Bu yazıları yazanların, daha "sakız" ile "jiklet" arasındaki farkı bile bilmedikleri aşikardır.
Yaklaşık 1 ay önce yabancı bir tıp mecmuasında 17'den fazla jikleti peşpeşe yutan bir çocuk ve ameliyat ile midesinden bu jikletlerin çıkarıldığı konusu yazılmıştı. Burada konu olan madde sakız değil, jiklettir. Ayrıca da miktar anormal ölçülerdedir. Öyle 1-2 jikletin yutulması ile olacak bir durum değildir. Ҫiğnenen jikletin hacmi cok küçük olduğundan, yutulduğunda kendiliğinden, sindirim sistemini geçerek dışarı atılır. Ayrıca dile, yanak içine yapışmayan jiklet niye ve nasıl bağırsağa yapışabilir?
Demek ki bunların laflarına kansak, Ege'nin mis gibi "Sakızlı muhallebisi" ve "Sakız reçeli"ni de zararlı ilan etmemiz gerekecek.
Sakız, eski çağlarda olduğu kadar, günümüzde de tıp'da kullanılan bir maddedir. Sakız bitkiseldir, tabiatta çözünebilen ve çevre kirliliği yapmayan bir maddedir. Jiklet de her ne kadar lateks ağacından elde edilen bir madde olsa da, uygulanan kimyasal işlemler nedeni ile sentetik bir madde halini almıştır. Bu hali ile jiklet tabiatta çözünebilen bir madde değildir ve çevre kirliliği yapar. Yutulan sakızların ne olduğu değil de, işin bu yönü konu edilse idi, çok daha hayırlı bir iş yapılmış olurdu.
|